
In Aadorp (gemeente Almelo) zijn plannen voor een nieuwe stal voor maar liefst 20.000 varkens. Een megaproject dat leidt tot megadierenleed en megavervuiling.
Het prachtige Twentse coulisselandschap staat erom bekend dat je er prettig en veilig kunt recreëren en wonen. Maar dat kan heel snel veranderen. Als overheden beslissingen nemen en de bevolking het daar niet mee eens is (denk aan de bouw van grote zonne- en windmolenparken, terwijl daar geen draagvlak voor is), dan is het doorgaans vechten tegen de bierkaai. Meestal hebben we te maken met multinationals die over de rug van bewoners hun wil willen doordrukken.
Maar net als de windturbine ligt ook de megastal onder vuur. De burgers willen het niet en vrezen voor nog meer dierenleed. Overal waar megastallen verrijzen, is de wanhoop van omwonenden voelbaar. De stallen splijten buurten en besturen. Burgers die ijveren voor een gezonde omgeving, hebben het gevoel dat ze door de politiek in de steek worden gelaten. ‘Gaan we echt ons historische landschap opofferen voor massale vleesproductie voor de export? Hier en daar zien we nog een boerderij die past in de schaal van het landschap. Maar dat kan snel veranderen.
De politiek lijkt wakker geschud. Zij concludeerden dat gekozen moet worden voor familiebedrijven in plaats van megastallen. Langzaam lijkt zij beetje bij beetje paal en perk te stellen aan de megastal. Maar achter de schermen worden megastallen juist door de Nederlandse overheid gesubsidieerd, niet in Nederland maar in het buitenland.
De groeiende macht van multinationals over boeren, zaaigoed en voedsel moet worden tegengegaan. Boeren horen een eerlijke prijs te krijgen voor een eerlijk product. Het verschil tussen de prijs die de boer krijgt en de prijs in de supermarkt is te groot.
Roerige bijeenkomst
Het was een rumoerige bijeenkomst, die woensdagavond in juni 2019 in gemeenschapscentrum ‘t Aahoes in Aadorp. In een bomvolle zaal vol met tegenstanders met de komst van een megastal in Aadorp werd levendig gediscussieerd over economie, dierenwelzijn en volksgezondheid. Aadorpse burgers maken zich zorgen over de gevolgen van intensieve veehouderij. Ze vrezen voor hun gezondheid, aantasting van hun woonomgeving en teloorgang van het landschap. Wethouder Martin van Rees (zelf vegetariër) opende de vergadering waarna een ambtenaar het van hem overnam. In jarenlang onderzoek naar toekomstige gebruiksmogelijkheden van gronden in de Noordflank bij Almelo werd de komst van megastallen steeds uitgesloten. Daar was nooit een raadsmeerderheid voor.
De overweldigende reacties laten zien dat niet alleen in Almelo maar ook ver daarbuiten mensen zich zorgen maken. Dat het op het boerenland een beetje kan stinken, weten de mensen die er wonen ook wel. Maar met steeds grotere megastallen is de situatie onhoudbaar geworden. In één zo’n schuur lopen duizenden kippen rond, in een andere een paar duizend zeugen. De dieren daarbinnen zie je niet, maar ruik je wel.
Waarom worden die veestallen steeds groter? Door een laks vergunningsbeleid staan er in ons land veel megastallen. De reden: geld. Het varkens- en kippenvlees dat in die stallen gekweekt wordt, is spotgoedkoop. Net zoals goedkope kleding die in Aziatische naaiateliers gemaakt wordt. Kan dat niet op een andere manier?