Geacht college,

Nergens in Overijssel kampen verhoudingsgewijs meer huishoudens met problematische schulden dan in Almelo. Het percentage is bovendien voor het derde jaar op rij gestegen, blijkt uit nieuwe cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek. Vooral de mogelijkheid tot uitgesteld betalen baart deskundigen veel zorgen. Mensen zouden erdoor verleid kunnen worden meer spullen te kopen die zij zich eigenlijk gezien hun inkomenspositie niet kunnen veroorloven. Daarnaast kunnen mensen die al schulden hebben en in een betalingsregeling zitten, via uitgesteld betalen schulden blijven opbouwen, wat resulteert in een onwenselijke vicieuze cirkel. Mogelijk gaat de reeds gangbare praktijk van kopen op afbetaling bij online aankopen, nu ook laagdrempelig worden ingevoerd in de winkelstraten van Almelo bij fysieke aankopen.

De Partij Vrij Almelo maakt zich hier ernstig zorgen over, omdat dit de drempel om in de schulden terecht te komen nog verder verlaagd. Specifiek in dit geval vragen wij aandacht voor jongeren en (kwetsbare)mensen die al schulden hebben, omdat men zo veel te gemakkelijk (verder) in de problemen kan komen. Ook landelijk is dit onderwerp al besproken en zijn er zorgen geuit in de Tweede Kamer. Alhoewel de Tweede Kamer onlangs een motie aannam om buy now, pay later in fysieke winkels te verbieden reageerde staatssecretaris Teun Struycken (Rechtsbescherming) dat hij deze motie vanwege Europese regels en richtlijnen niet tot uitvoer kan brengen.

Als Partij Vrij Almelo richten wij dan ook de volgende vragen aan het college:

Geachte heer De Olde,

Op 11 december 2024 heeft uw fractie schriftelijke vragen gesteld over de problemen die kunnen optreden als fysieke winkels ook de mogelijkheid gaan bieden voor het kopen op afbetaling.

In deze brief beantwoorden wij uw vragen.

Vraag 1:

Heeft u al enig beeld of er in Almelo fysieke winkels zijn die van plan zijn om ‘kopen op afbetaling’ aan te bieden, of dat wellicht al doen?

Antwoord:

Daar hebben wij op dit moment nog geen volledig beeld van.

Vraag 2:

Is het college zich bewust van de risico’s van het ‘kopen op afbetaling’ voor diverse kwetsbare doelgroepen zoals minderjarigen en mensen met schulden?

Antwoord:

Ja.

Vraag 3:

Worden er vanuit het college al acties ondernomen om inwoners te beschermen tegen het aanbieden van laagdrempelige, maar vaak dure leningen? Ziet het college het als haar taak om door bijvoorbeeld publiciteits- of voorlichtingscampagnes burgers proactief te informeren over de gevaren van uitgesteld betalen, indien invoering daarvan op lokaal niveau geschiedt?

Antwoord:

Onze coaches financiën geven op individueel niveau gerichte informatie over het voorkomen en oplossen van financiële problemen. Daarnaast richten wij ons, bijvoorbeeld met ons project Money Start, op het voorkomen van financiële problemen bij jongeren. Dit door geldlessen te geven op scholen in het voortgezet onderwijs. Kopen op afbetaling en leningen, en de gevaren daarvan, komen tijdens deze lessen aan de orde.

Wanneer kopen op afbetaling in fysieke winkels in Nederland breed vorm krijgt, zien wij een landelijke voorlichtingscampagne over de financiële risico’s hiervan voor inwoners, als het meest effectief.

Vraag 4:

Bent u bereid verdere acties te ondernemen, bijvoorbeeld door het maken van afspraken of sluiten van een convenant hierover met winkeliers?

Antwoord:

Gezien de landelijke invoering van kopen op afbetaling zal het lastig zijn om hier lokaal afspraken over te maken met winkeliers.

Vraag 5:

Zo ja, hoe bent u van plan dit te gaan doen?

Antwoord:

Zie het antwoord op vraag 4.

Hoogachtend,

Burgemeester en wethouders van Almelo,
de secretaris, de burgemeester,
J.H. Dijkstra R.T.A. Korteland