De Stichting COSBO in samenwerking met Almelo Sociaal en Coalitie Erbij organiseerde de conferentie “Samen tegen Eenzaamheid” in Almelo op maandag 25 september 2017 in Wijkcentrum de Schelf.

Geachte raadsleden,

In deze brief reageren wij op de PVA-motie ‘Seniorenraad – signaleringssysteem eenzame ouderen’. Met deze motie verzoekt u ons door middel van een kwantitatief onderzoek verborgen eenzaamheid op te sporen onder alleenstaande ouderen vanaf de pensioengerechtigde leeftijd. Vervolgens ziet u graag een signaleringssysteem dat moet voorkomen dat mensen onopgemerkt blijven als het slecht met hen gaat. Het signaleringssysteem is eerder in de raad aan de orde gekomen Bij de behandeling van de programmabegroting 2016 zijn door de raad ook vragen gesteld over een signaleringssysteem voor ouderen.

In een brief van 19 april 2016 zijn deze vragen uitgebreid beantwoord door het college. Geconcludeerd werd dat dit initiatief niet nodig is vanwege de huisbezoeken die al werden uitgevoerd door Scoop en het screenen van alle patiënten van huisartsen van 70 jaar en ouder door middel van een vragenlijst. Als er sprake is van kwetsbaarheid gaat een wijkverpleegkundige of een praktijkondersteuner op huisbezoek en wordt er gekeken naar eventuele vervolgstappen. De huisartsenpraktijken houden contact met de sociale wijkteams en andere organisaties. Delen van zorg

Wij willen benadrukken dat wij met u de aandacht voor eenzaamheid delen. Wij zien eenzaamheid als een maatschappelijk probleem dat breed voorkomt onder de bevolking, in alle leeftijden en in alle huishoudens. De cijfers van de meest recente Gezondheidsmonitor 2016 van de GGD Twente onderstrepen dit. Daaruit blijkt dat 44% van de volwassen Almeloërs zich matig, ernstig of zeer ernstig eenzaam voelt. Bij ouderen is dit iets vaker dan bij de jongere leeftijdsgroepen: resp. 46% en 43%. Van de ouderen zegt 2% zich zeer ernstig eenzaam te voelen tegenover 4% van de jongere groepen. Aanpak van eenzaamheid Eenzaamheid is een maatschappelijk probleem met een grote gelaagdheid. Er is niet één doelgroep, niet één signaleringsmethodiek en niet één aanpak aan te wijzen.

Gelukkig bestaat er in onze gemeente al een brede waaier aan activiteiten, die inspelen op het voorkomen, signaleren en aanpakken van sociaal isolement. Te denken valt hierbij aan particuliere initiatieven zoals De Zonnebloem en Stichting Bak en Praat. Naar aanleiding van een conferentie over eenzaamheid in Almelo georganiseerd door de stichting COSBO Almelo en Almelo Sociaal (27 september jl.) gaan wij binnenkort in gesprek om initiatieven uit de Almelose samenleving verder te verkennen. Ook onze subsidiepartners zijn actief op het voorkomen, signaleren en aanpakken van sociaal isolement. Bijvoorbeeld met de maatjesprojecten van Humanitas Twente, de welzijnsactiviteiten van Scoop en De Klup, de transformatieopgave om een laagdrempelige dagopvang te ontwikkelen in de wijken.

Activiteiten, die het gevoel van eenzaamheid kunnen verminderen, maar de beleving van eenzaamheid is uiteraard voor ieder mens weer anders. Een effectieve werkwijze om de meest geïsoleerde inwoners op te sporen via intermediairs (bijvoorbeeld wijkverpleegkundigen) en uit hun isolement te bewegen is in Almelo ontwikkeld en zelfs wetenschappelijk beproefd: de Geluksroute. Deze inwoners, die chronisch ziek zijn en in een sociaal isolement zitten, gaan samen met een getrainde consulent aan de slag om passies te ontdekken. Daarna volgt de stap waarin ze bezig gaan met een activiteit die aansluit bij die passie. De consulent kijkt of daar extra steun bij nodig is, in de vorm van een maatje en/of een klein activiteitenbudget. De projectleiding van de Geluksroute wordt uitgevoerd door De Klup, die daarbij steeds meer professionals betrekt.

In relatie tot de oproep in de motie willen we tot slot expliciet stilstaan bij de signaleringsfunctie, die de Almelose huisartsen al jarenlang vervullen op het gebied van eenzaamheid onder ouderen. Menzis gaat in zijn contractafspraken met huisartsen deze functie de komende jaren verder intensiveren via de inkoopmodule Integrale zorg voor kwetsbare ouderen. Concreet betekent dit dat de huisartsen via een praktijkondersteuner Ouderen gefaciliteerd worden om de kwetsbare ouderen in hun praktijk op te sporen, de problemen te inventariseren en daarbij de juiste begeleiding te organiseren. Bij deze aanpak worden ook de gemeentelijke toegangsmedewerkers en andere professionals zoals de maatschappelijk werkers en de ouderenadviseurs betrokken.

Wij zijn van mening dat de module Integrale zorg voor kwetsbare ouderen te beschouwen is als een adequaat signaleringssysteem voor eenzame ouderen. Wij zijn van plan om daar zo goed mogelijk op aan te sluiten om de opgespoorde ouderen het beste aanbod te kunnen aanbieden. Conclusie Het door u verzochte kwantitatieve onderzoek en het behorende signaleringssysteem zijn onderdelen van brede aanpak die al gaande is in Almelo.

In een extra onderzoek of signaleringssysteem zien wij geen noodzaak, maar wel een lastenverzwaring. Wij willen u daarom voorleggen om de huidige aanpak als dekkend te beschouwen.

Hoogachtend, Burgemeester en Wethouders van Almelo,

de secretaris, de burgemeester, F.W. van Ardenne A.J. Gerritsen